တၢ်ကစီၣ်တဖၣ်
လၢ (၂) နံၣ် အကတီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၈၀၃၈) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုး သံဝဲ (၆၈၇၆) ဂၤ, ဘၣ်ဒိဝဲ (၅၅၁၉) ဂၤ.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ စးထီၣ် ၂၀၂၁ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤထီၣ် (၁) သီအနံၤ သုးဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤဝံၤအလီၢ်ခံ ဒီးတုၤ ၂၀၂၃ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၁) သီအနံၤ လၢ (၂) နံၣ် အကတီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၈၀၃၈) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုး သံဝဲ (၆၈၇၆) ဂၤ, ဘၣ်ဒိဝဲ (၅၅၁၉) ဂၤ.
၂၀၂၃ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၉) သီ, ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-လီၢ်ခၢၣ်သး
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ စးထီၣ် ၂၀၂၁ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤထီၣ် (၁) သီအနံၤ သုးဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤဝံၤအလီၢ်ခံ ဒီးတုၤ ၂၀၂၃ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၁) သီ အနံၤ သုးမီၤစိရိၤအသုးသ့ၣ်တဖၣ် ဆှၢအါထီၣ်ဝဲ အသုးဂံၢ်ဘါ, တၢ်စုကဝဲၤဂံၢ်ဘါ လၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ ဒီး ဟူးဂဲၤဆူၣ်ထီၣ်ဝဲ ဒုးယၤဂ့ၢ်ဝီ အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤအဃိ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ စုဒုၣ်တီၤဖီလၥ် ကညီဒီကလုၥ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) ဒီး ကညီဒီကလုၥ် ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုးသ့ၣ်တဖၣ် သုးမီၤစိရိၤစုဒုၣ်တီၤဖီလၥ် သုးသ့ၣ်တဖၣ် အဘၢၣ်စၢၤ တၢ်ဘၣ်သဂၢၢ်ခးလိၥ်သး ဒီး တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ အိၣ်အါထီၣ်ဝဲလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.
သုးဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤအဖီခိၣ် ကမျၢၢ်လၢ ထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ် တူၢ်လိၥ်ဝဲတသ့ဘၣ်အဃိ ဂဲၤဆၢထၢၣ်ထီဒါဝဲ သုးမီၤစိရိၤသ့ၣ်တဖၣ် လၢတၢ်ဒုးခုၣ်အကျဲ လၢအမ့ၢ် တၢ်ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဘၣ်သး, တၢ်မိၢ်န့ၢ်သးလီသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. သုးလၢအဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤသ့ၣ်တဖၣ် သူဝဲတၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအကျဲ လၢကမျၢၢ်ဖိလၢ ပၥ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ်သး တၢ်မိၢ်န့ၢ်သးလီတဖၣ် အဖီခိၣ် မၤဆူးမၤဆါဝဲ အလုၥ်ကလုၥ် မၤသံဝဲဖီၣ်ဖၢနုၥ်ဝဲလၢဃိၣ်ပူၤ အိၣ်ဝဲအါမးအဃိ သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်သ့ၣ်တဖၣ် တူၢ်ဝဲတန့ၢ် ခီၣ်ဝဲတကဲလၢၤဘၣ်ဒီး သးသဟီၣ်လၢ ကထီဒါက့ၤ သုးမီၤစိရိၤတဖုအံၤ ဆူၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲအဃိ ဃုဝဲကျဲဒီး ဟဲထီၣ်ဝဲဆူ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤအပူၤန့ၣ်လီၤ.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ အိၣ်ဒီးတၢ်လဲၤခီဖျိတ့ၢ်လၢ ၁၉၆၂ နံၣ် ယူၤလံၤ ၇ သီ ဒီး ၁၉၈၈ နံၣ် ကၠိဖိဒီးကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဂဲၤဆၢထၢၣ်ထီဒါဝဲ သုးမီၤစိရိၤဝံၤ ဟဲထီၣ်တုၤလၢခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤ ဒီး သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်လၢ ဟဲထီၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အကျါ သုးမီၤစိရိၤပျၢ်လီၤခူသူၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲ အတၢ်မဲၥ်ချံအဃိ တၢ်သဘံၣ်သဘုၣ် ကဲထီၣ်ဝဲလၢ သူၣ်စၢ်သးဘီၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ကဒဲကဒဲအကျါ ဒီး ဘၣ်ဒိက့ၤဝဲ ဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢ န့ၣ်လီၤ. ၁၉၈၈ သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်လၢ ဟဲထီၣ်လၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ဟီၣ်ကဝီၤပူၤသ့ၣ်တဖၣ် တနီၤကဲထီၣ်က့ၤဝဲ ပှၤဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤ သုးမီၤစိရိၤ လၢဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ထံကီၢ်တၢ်စိတၢ်ကမီၤခဲအံၤသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ အိၣ်ဝဲဒီး အထံရူၢ်ကီၢ်သဲး တၢ်မၤအကျဲ ဒီး သုးဂ့ၢ်ဝီတၢ်မၤအကျဲ တၢ်ပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤအက့ၢ်အဂီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ် အလီၢ်ခံ သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်လၢ ဟဲထီၣ်တုၤလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ကီၢ်သူလ့ၤတၢ်ပၢ ကီၢ်ရ့ၣ်, သုးက့, ကီၢ်ဆၣ်, သုးရ့ၣ် အဟီၣ်ကဝီၤပူၤသ့ၣ်တဖၣ် လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ် ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် ပှဲၢ်ထံဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒီး သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်လၢ သးသဟီၣ်လၢပှဲၤ တူၢ်နးတူၢ်ဖှီၣ်သးကဲ အိၣ်ဒီးတၢ်သးစွံကတုၤ လၢကဒုးထီဒါ သုးမီၤစိရိၤ တုၤအလီၤပှီၢ်ကွံၥ်သ့ၣ်တဖၣ် လီၢ်ကဝီၤခိၣ်နၢ်သ့ၣ်တဖၣ် ဟ့ၣ်အီၤသုးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်တနီၤ ကရၢကရိထီၣ်အသးဒၣ်ဝဲ ဒီး ဃုဝဲတၢ်ဆီၣ်ထွဲမၤစၢၤလၢ အကရူၢ်အဂီၢ်ဝံၤ ဃ့ထီၣ်ဝဲလၢ ကညီဒီကလုၥ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) ဒီး ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) လီၢ်ကဝီၤပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါသ့ၣ်တဖၣ် ကဟ့ၣ်အီၤသုးအတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် အိၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. သူၣ်ဘီၣ်သးစၢ်လၢ အတူၢ်လိၥ်ဝဲ ကညီဒီကလုၥ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) ဒီး ကညီဒီကလုၥ် ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒုးယၤဂ့ၢ်ဝီ တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲသ့ၣ်တဖၣ် နုၥ်လီၤဒုးသဃဲၤတၢ်ဒီး ကညီဒီကလုၥ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA) ဒီး ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) တပယူၥ်ဃီန့ၣ်လီၤ.
ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ, ကညီဒီကလုၥ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA), ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒီး ကညီဒီကလုၥ်တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA), ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒုးယၤတၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲဖီလၥ် သုးကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် (Drone) သုးကရူၢ်ဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ဒီသဒၢသုးသ့ၣ်တဖၣ် ပၥ်ဖှိၣ်ဒုးသကိးဝဲ သုးမီၤစိရိၤ လၢတၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဂဲၤပူၤအဃိ ၂၀၂၁ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၁) သီအနံၤ ဒီးတုၤ ၂၀၂၃ နံၣ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ (၁) သီအနံၤ လၢ (၂) နံၣ် အကတီၢ်ပူၤ ဒူသထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၁) ဟီၣ်ကဝီၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၈၀၁) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုး သံဝဲ (၁၅၂၆) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၁၃၄၂) ဂၤ, တီအူကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၂) ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၂၇၇) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုးသံဝဲ (၅၀၅) ဂၤဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၂၀၁) ဂၤ, ချၢၣ်လွံၢ်ထူၣ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၃) ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၅၂၅) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုး သံဝဲ (၆၀၆) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၃၉၃) ဂၤ, ဘျံးဒဝဲၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၄) ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၁၃၁) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုးသံဝဲ (၂၅၉) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၂၄၉) ဂၤ, မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၅) ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၅၆၃၈) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုးသံဝဲ (၂၇၆၀) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၂၃၄၀) ဂၤ, ဒူပျၥ်ယၥ်ကီၢ်ရ့ၣ် သုးက့ (၆) ဟီၣ်ကဝီၤပူၤ တၢ်ဒုးကဲထီၣ်ဝဲ ခဲလၢၥ် (၆၆၆) ဘျီ ဒီး သုးမီၤစိရိၤအသုးသံဝဲ (၁၂၂၀) ဂၤ ဒီး ဘၣ်ဒိဝဲ (၉၉၄) ဂၤန့ၣ်လီၤ.
လၢ (၂) နံၣ် အကတီၢ်ပူၤ ကညီဒီကလုၥ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA), ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒီး ကညီဒီကလုၥ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးသုးမုၢ်ဒိၣ် (KNLA), ကညီဒီကလုၥ်ဂၢၤသးကရၢ (KNDO) ဒုးယၤတၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲဖီလၥ် သုးကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် (Drone) သုးကရူၢ် ဒီး ကမျၢၢ်တၢ်ဒီသဒၢသုးသ့ၣ်တဖၣ် လုၢ်ထီၣ်အသးသမူလၢ ထံကီၢ်ဒီးတၢ်သဘျ့အဂီၢ် ဒ်မၤထူရၤအသိး ခဲလၢၥ် (၂၁၉) ဂၤ ဒီး ဟ့ၣ်လီၤအနီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤ ခဲလၢၥ်အိၣ်ဝဲ (၆၀၅) ဂၤန့ၣ်လီၤ. သုးမီၤစိရိၤတလီၤပှီၢ်ဒံးဘၣ်အဃိ တၢ်ဒုးတဝံၤဝဲဒံးဘၣ်လၢ တၢ်ပၢၢ်ဆၢထီဒါဒုးလီၤပှီၢ်ကွံၥ် သုးမီၤစိရိၤအပူၤ တၢ်ဃူတၢ်ဖိ ဒီး တၢ်လူၤပိၥ်ထွဲသုးတၢ်သိၣ်တၢ်သီ သ့ၣ်တဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပူၤကွံၥ်တယံၥ်ဒံးဘၣ်
