၂၀၂၁ နံၣ် လါယနူၤအါရံၤ ၆ သီအနံၤ ကမျၢၢ်ဖိလၢ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ် ကရူၢ် (၄) ဘ့ၣ် ဒ်အမ့ၢ် မဲၤဝ့ၤ, မဲၤသုၣ်, လ့ခီၣ်ထံး ဒီး နါကိၢ်ခံ ကရူၢ် အကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ကရၢကရိဒီး ပၥ်ဖှိၣ်ထီၣ်လိၥ်အသး ဒီး ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တဖၣ် ဒီး ကိးသတြီ ဃ့ထီၣ်ဝဲ အတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်လီၤ.
လီၢ်ကဝီၤကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ပယီၤသုးအတၢ်ဟဲနုၥ်လီၤဟူးဂဲၤဝဲဒၣ်ဖဲ မုၢ်တြီၢ်ကီၢ်ရ့ၣ် ဒွဲၣ်လိကီၢ်ဆၣ် အဟီၣ်ကဝီၤပူၤသ့ၣ်တဖၣ် ဟူးဂဲၤဝဲအက့ၢ်အဂီၤ ဒ်အမ့ၢ် ဆီလီၤအါထီၣ်အသုးကလၢၤ ဒီး သုးကလၢၤတနီၤ အိၣ်ဆီလီၤအသးလၢ ဒူသဝီပူၤ ဒီး ဟူးဂဲၤဝဲ ဒုးယၤဂ့ၢ်ဝီ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ဒ်အမ့ၢ် ဟးတလၢဝဲ တၢ်ပၥ်ပနီၣ်တၢ်လီၢ်ဟီၣ်ကဝီၤ ဒီး တၢ်ခးလိၥ်သး ဟဲကဲထီၣ်, ပယီၤသုး ခးလီၤဝဲကျိဆူ ဒူသဝီကမျၢၢ် တၢ်အိၣ်တၢ်ဆိးလီၢ်ကျဲ, ကမျၢၢ်ဖိတၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်အလီၢ်အကျဲ, ပယီၤသုး သူဝဲကဘီယူၤ ဒီး ကဘီယူၤဖိ (Drone) လၢဟးဃုသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ် တကးဒံးဘၣ် ပျဲလီၤဝဲ အပှၤဟးခိးဟုၣ်တၢ် ဒီး ဃုသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ ဒီး ခးဘၣ်ဒိ, ခးသံ တကးဒံးဘၣ် ဟံးန့ၢ်ဆူၣ် ကမျၢၢ်အတၢ်ဖိတၢ်လံၤသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢဟီၣ်ကဝီၤတၢ်ဒိၣ်စိအဂီၢ် ပယီၤသုးဘၢၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီးအသိလ့ၣ်ကျဲ လၢကမျၢၢ်ဖိအဟီၣ်ကဝီၤပူၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ် န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢ ပယီၤသုးတဖၣ် အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသ့ၣ်တဖၣ်အဃိ လီၢ်ကဝီၤကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ် ဒ်အမ့ၢ် ကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံၥ်လၢ အဒူသဝီပူၤ ဒီး ဟူးဂဲၤဖံးအီၣ်မၤအီၣ်က့ၤ တၢ်တဘူၣ်လၢၤဘၣ်. တၢ်ဖံးလိမၤဒိးကၠိသ့ၣ်တဖၣ် ဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ်အသး, တၢ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤကီခဲထီၣ်ဝဲ, ကမျၢၢ်ဖိအဟံၣ်အဃီ ဒီး တၢ်ပီးတၢ်လီတနီၤ ဟးဂီၤကွံၥ်ဝဲ, ကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီး တၢ်ဆူးတၢ်ဆါ ဘၣ်အိၣ်မူလၢ တၢ်လီၤပျံၤလီၤဖုး ပှဲၤဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ် လီၤဆီဒၣ်တၢ် ဖိသၣ်, ပိၥ်မုၣ်ပိၥ်မၢၤ ဒီး ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်တဖၣ် ဘၣ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲ အဒိၣ်ကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢ ကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်တူၢ်ဘၣ်တၢ် နးမးအဃိ အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ကရၢကရိ ပၥ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသး ဒီး ကိးသတြီဃ့ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤသ့ၣ်တဖၣ် ဒ်အမ့ၢ် ပယီၤသုး အတၢ်ဟဲဘၢၣ်ထီၣ်ကျဲအံၤ ကမျၢၢ်ဖိတအဲၣ်ဝဲဘၣ်, ပယီၤသုး ခးလီၤကျိဆူ ဒူသဝီ ဒီး တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်လီၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ် ကမျၢၢ်ဖိ တလိၣ်ဘၣ်ဝဲဘၣ်, ပယီၤသုး အတၢ်ဆှၢအါထီၣ်သုးန့ၣ် ကဘၣ်ပတုၥ်ကွံၥ်ဝဲ, ပယီၤသုး အတၢ်ဟဲနုၥ်လီၤဒိၣ်စိလၢ ကမျၢၢ်ဖိအဟီၣ်ကဝီၤပူၤသ့ၣ်တဖၣ် ကမျၢၢ်ဖိတြီဆၢ ဒီး ထီဒါဝဲတဲၥ်တဲၥ်ဖျုဖျု, ပယီၤသုးကလၢၤလၢ အအိၣ်လၢ ကမျၢၢ်ဖိအဟီၣ်ကဝီၤပူၤသ့ၣ်တဖၣ် ကဘၣ်ထုးကွံၥ်အသး, ပယီၤသုး အတၢ်ဟးဃုသ့ၣ်ညါတၢ်လၢ ကမျၢၢ်ဖိ အိၣ်ဆိးလီၢ်ကျဲသ့ၣ်တဖၣ် ကမျၢၢ်ဖိသးဆါဝဲ ဒီး ကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲ ဘၣ်ဃးတၢ်ဟးထီၣ်က့ၤလီၤ, တၢ်ဖံးအီၣ်မၤအီၣ်တဖၣ် ကဘၣ်သဘျ့, ကဘၣ်ညီလၢ ကမျၢၢ်ဖိသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်, တကီၢ်ခါတၢ်အိၣ်သးခဲအံၤ လၢထံရူၢ်ကီၢ်သဲးဂ့ၢ်ဝီတကပၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်အဃိ တၢ်ကဘၣ်ဘှါရှဲအီၤ လၢအဆိန့ၣ်လီၤ.
လီၢ်ကဝီၤ ကမျၢၢ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်လၢ ခီဖျိပယီၤသုးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤသ့ၣ်တဖၣ် အဖီခိၣ် ကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် တအဲၣ်ဒိးတူၢ်ဝဲလၢၤဘၣ်အဃိ ဃ့ထီၣ်ဝဲလၢ ခ့ၣ်အဲၣ်ယူၣ်-ကညီဒီကလုၥ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ခိၣ်နၢ်တဖၣ် ကဟံးဂ့ၢ်ဝီ ဘှါရှဲန့ၢ်အဝဲသ့ၣ် တကးဒံးဘၣ် ဃ့ထီၣ်စ့ၢ်ကီးဝဲလၢ ဘီမုၢ်စၢဖှိၣ်ကရၢ ဒီး ထံကီၢ်လၢ အဆဲးလီၤမံၤလၢ ထံကီၢ်ဒီဘ့ၣ် တၢ်ပတုၥ်တၢ်ခး အလံၥ်ဃံးဃၥ် ဒ်အမ့ၢ် (အသိသက်သေ) တဖၣ် ကဆီၣ်သနံးစၢၤဝဲ ကီၢ်ပယီၤသုး ဒီး ကီၢ်ပယီၤပဒိၣ် န့ၣ်လီၤ.
လီၢ်ကဝီၤကမျၢၢ်ဖိ အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤဘျီဝဲအံၤ ပှၤနီၣ်ဂံၢ်ခဲလၢၥ် အိၣ်ဝဲ တကထိ ဘျဲၣ်ဒီး ပိၥ်ထီၣ်ဝဲကျဲမုၢ်ခိၣ် စးထီၣ်လၢ ဃီဝါ တုၤဝဲဒၣ်ဆူ ဃီဖိခံ န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်ဖိတဖၣ် စိၥ်ဃုၥ်ဝဲဒီး တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤလၢ အပၥ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဒီး တၢ်လၢအဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဃ့ထီၣ်ဝဲသ့ၣ်တဖၣ် ဒီး အိၣ်ဃုၥ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ကိးသတြီထီၣ် အကလုၢ်န့ၣ်လီၤ.